تولید و استفاده از جاذب های نفتی باید تحت نظارت استانداردهای بین المللی باشد تا استانداردهای بین‌المللی برای جاذب‌های نفتی، تاثیرات منفی را کاهش و ایمنی محیط زیست را افزایش دهند. جاذب های نفتی مواد شیمیایی یا طبیعی اند که به منظور پاکسازی محیط از نشت های نفتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مواد به دلیل ویژگی‌های منحصربه فرد شان در جذب و جلوگیری از انتشار آلودگی‌های نفتی به محیط زیست اهمیت ویژه ای دارند.
در ادامه، به بررسی مهم‌ترین استانداردهای بین‌المللی برای جاذب‌های نفتی و تأکید بر رعایت اصول ایمنی محیط زیست پرداخته خواهد شد.
استاندارد ASTM F726
تست عملکرد جاذب‌ها یکی از مهم‌ترین استانداردهای بین‌المللی در زمینه جاذب‌های نفتی، استاندارد ASTM F726 است که توسط ASTM International تدوین شده است. این آزمایش و استاندارد به عنوان مبنایی برای مقایسه جاذب ها به روشی ثابت استفاده می‌شود.
در این استاندارد F به معنا مواد برای کاربردهای خاص (Materials for Specific Applications) و 726 به معنا شماره ترتیبی اختصاص داده شده (assigned sequential number) است.
این استاندارد به روش‌های آزمایشی برای ارزیابی ظرفیت جذب جاذب‌ها در حذف نفت و مایعات غیرامولسیونی از سطح آب می‌پردازد. در این استاندارد، ظرفیت جذب، زمان جذب و نرخ رهایش نفت بررسی می‌شود. اهمیت این استاندارد در آن است که تنها جاذب‌هایی که توانایی جذب بالا و رهایش کم دارند، می‌توانند به‌طور مؤثر از آلودگی‌های زیست‌محیطی جلوگیری کنند. این استاندارد به صنایع کمک می‌کند تا انتخاب بهتری در خصوص مواد جاذب مناسب انجام دهند.
این استانداردهای بین‌المللی برای جاذب‌های نفتی قادر نیست به تمام نگرانی‌های ایمنی مرتبط در استفاده جاذب ها را کاهش دهد بلکه این وظیفه مصرف کننده نیز می‌باشد که اقدامات محدودیت نظارتی را اعمال و نکات ایمنی را رعایت کند.
ISO 14001
سیستم مدیریت زیست‌محیطی استاندارد ISO 14001 یک استاندارد بین‌المللی است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا سیستم مدیریت زیست‌محیطی خود را بهبود دهند و تأثیرات منفی فعالیت‌های خود بر محیط زیست را کاهش دهند. استانداردهای ISO سازمان ها را ملزم می کند تا برنامه ای را برای مدیریت مسائل زیست محیطی ایجاد و حفظ کنند، آموزش هایی را برای پرسنلی که کارشان ممکن است به طور قابل توجهی بر محیط زیست تأثیر بگذارد ارائه و مستند کند و روش هایی را برای پیشگیری، کار ایمن و واکنش به حوادث و موقعیت های اضطراری که در آن نشت می تواند تأثیر داشته باشد، ایجاد کند.
در حوزه استفاده از جاذب‌های نفتی، این استاندارد به مؤسسات و شرکت‌ها کمک می‌کند تا روش‌های صحیح استفاده، ذخیره‌سازی و دفع جاذب‌ها را تدوین کنند و تأثیرات این مواد بر محیط زیست را به حداقل برسانند. این استاندارد به‌ویژه در فعالیت‌های صنعتی، پالایشگاه‌ها، و تأسیسات نفتی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
SPCC
قانون SPCC همه تأسیسات را ملزم به توسعه، نگهداری و اجرای طرح پیشگیری از نشت نفت به نام طرح SPCC می کند. این طرح ها به تاسیسات کمک می کند تا از نشت نفت جلوگیری کنند و همچنین در صورت وقوع نشت، نشت را کنترل کنند. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این مقررات، مدیریت پسماندهای جاذب‌های استفاده‌شده و راهکارهای بازیافت یا دفع ایمن آنهاست.
نقش سازمان‌های بین‌المللی
سازمان‌های مختلف بین‌المللی نیز استانداردهای خود را برای استفاده از جاذب‌های نفتی در صنایع نفت و گاز و حمل‌ونقل دریایی تدوین کرده‌اند. این سازمان‌ها دستورالعمل‌هایی برای ذخیره‌سازی، استفاده و دفع مواد جاذب دارند که به‌ویژه در شرایط اضطراری نشت نفتی در دریا و دریاچه‌ها کاربرد دارند.
چالش‌ها و فرصت‌ها در استفاده از جاذب‌های نفتی
یکی از چالش‌های اصلی در استفاده از جاذب‌های نفتی، نگرانی‌ها در خصوص اثرات زیست‌محیطی بلندمدت این مواد است. بسیاری از جاذب‌ها ممکن است پس از استفاده به مواد سمی یا غیرقابل‌تجزیه تبدیل شوند. در این راستا، استانداردهای بین‌المللی برای جاذب‌های نفتی مانند ISO 17519 و ASTM F726 بر لزوم انتخاب جاذب‌های بی‌خطر و تجزیه‌پذیر تأکید دارند. همچنین، فناوری‌های نوین مانند استفاده از جاذب‌های طبیعی و زیست‌محیطی در حال توسعه هستند که می‌توانند اثرات منفی را به حداقل برسانند.
نتیجه
استفاده از جاذب‌های نفتی به‌ویژه در صنعت نفت و گاز نیازمند رعایت دقیق استانداردهای بین‌المللی برای جاذب‌های نفتی است. این استانداردها به صنعت کمک می‌کنند تا از تأثیرات منفی نشت‌های نفتی جلوگیری کنند و در عین حال، ایمنی محیط زیست را تضمین نمایند. رعایت این استانداردها می‌تواند به کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی، حفاظت از اکوسیستم‌های آبی و خاکی، و مدیریت صحیح پسماندها منجر شود. از این رو، صنایع مختلف باید با دقت به این استانداردها پایبند باشند تا عملکرد بهتری در زمینه حفاظت از محیط زیست داشته باشند.
منابع:
